W Polsce po ukończeniu 13. roku życia nabywa się częściową zdolność do czynności prawnych. Pełna zdolność przysługuje nam po osiągnięciu pełnoletności. Nie każdy jest jednak w stanie samodzielnie o sobie decydować. W takich wypadkach wskazane jest ubezwłasnowolnienie.
Czym jest ubezwłasnowolnienie?
Ubezwłasnowolnienie polega na całkowitym albo częściowym pozbawieniu danej osoby zdolności do czynności prawnych w celu ochrony jej interesów i dobra.
Osoba ubezwłasnowolniona nie może samodzielnie podejmować decyzji dotyczących swojego majątku, zdrowia, pracy czy życia rodzinnego. Dzieje się tak na skutek choroby, niedorozwoju umysłowego lub uzależnienia od alkoholu bądź narkotyków.
Ubezwłasnowolnienie następuje na podstawie orzeczenia sądu, który bierze pod uwagę stan zdrowia fizycznego i umysłowego danej osoby oraz jej potrzebę ochrony i pomocy. Zgodnie z art. 545 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, wniosek o ubezwłasnowolnienie może zgłosić małżonek osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, jej krewni w linii prostej oraz rodzeństwo, a także jej przedstawiciel ustawowy.
Sąd ma obowiązek orzec o zniesieniu lub ograniczeniu ubezwłasnowolnienia, jeśli nastąpi poprawa stanu zdrowia lub sytuacji życiowej osoby ubezwłasnowolnionej. Innymi słowy – jeżeli ustanie przyczyna, która doprowadziła do ubezwłasnowolnienia.
W polskim prawie wyróżniamy dwa rodzaje ubezwłasnowolnienia: całkowite i częściowe. Czym się różnią?
Sprawdź Prawo rodzinne i opiekuńcze
Ubezwłasnowolnienie całkowite
Ubezwłasnowolnienie całkowite dotyczy osób, które ukończyły 13 lat i nie są w stanie kierować swoim postępowaniem w żadnym zakresie. Polega ono na pozbawieniu danego człowieka zdolności do wykonywania wszelkich czynności prawnych – np. zawierania umów, wstępowania w związek małżeński czy przekazywania darowizn.
Dla takich osób ustanawia się opiekę prawną – chyba że wciąż pozostają one pod władzą rodzicielską.
Ubezwłasnowolnienie częściowe
Ubezwłasnowolnienie częściowe może dotyczyć osoby pełnoletniej, która z różnych przyczyn (np. choroba, uzależnienie) potrzebuje pomocy w podejmowaniu decyzji i prowadzeniu swoich spraw.
Oznacza ono, że dana osoba ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych i może wykonywać niektóre z nich samodzielnie lub za zgodą kuratora. Mowa tu np. o zawieraniu umów o pracę, pobieraniu świadczeń, otwieraniu kont bankowych, udzielaniu pełnomocnictw, składaniu oświadczeń woli itd.
Natomiast osoba ubezwłasnowolniona całkowicie nie może samodzielnie podejmować żadnych decyzji i potrzebuje reprezentacji przedstawiciela ustawowego we wszystkich czynnościach prawnych.
Kancelaria Adwokaci Katowiccy – prowadzimy sprawy o ubezwłasnowolnienie
Ubezwłasnowolnienie to w wielu przypadkach jedyny sposób na to, by zadbać o dobro bliskiej osoby. Jest to proces, który wymaga dopełnienia pewnych formalności i udziału sądu.
Nasza kancelaria ma bogate doświadczenie w prowadzeniu tego typu spraw. Skontaktuj się z nami, a zadbamy o to, by wszystko przebiegło sprawnie i maksymalnie szybko. Możesz liczyć na nasze pełne zaangażowanie i indywidualne podejście.